ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΕΣ 2012 / ΙΣΤΟΡΙΑ (ΘΕΩΡ.Κ.) – ΕΠΑΝΑΛΗΨΗ / ΠΡΟΕΤΟΙΜΑΣΙΑ (ΜΕΡΟΣ Δ’)



 επιμελεία του
ΝΙΚΟΛΑΟΥ ΓΕΩΡ. ΚΑΤΣΟΥΛΗ
-φιλολόγου-



 Ερωτήσεις μελέτης
  • Οι μετακινήσεις ελληνικών πληθυσμών προς την επαναστατημένη Ελλάδα στη διάρκεια της Επανάστασης του 1821 : από ποιες περιοχές έγιναν, ποιες οι αιτίες και ποιες οι συνέπειές τους
  • Ποιες ήταν οι αιτίες των προσφυγικών ρευμάτων του 20ου αιώνα;
  • Ποια ήταν τα πρώτα μεταναστευτικά ρεύματα του 20ου αιώνα και ποιες οι αιτίες τους;
  • Να αναφέρετε τους λόγους για τους οποίους οι Έλληνες και οι Αρμένιοι αποτέλεσαν τους κύριους στόχους του διωγμού του 1914.
  • Με ποιο πρόσχημα άρχισε ο διωγμός του 1914 και πώς μεθοδεύτηκε; Ποιες υπήρξαν οι αντιδράσεις του Οικουμενικού Πατριαρχείου και της ελληνικής κυβέρνησης;
  • Να αναφερθείτε στις μορφές καταπίεσης των Ελλήνων από τους Τούρκους κατά το διωγμό του 1914.
  • Να αναφερθείτε στα προσφυγικά ρεύματα της περιόδου 1912-1920, εκτός από το διωγμό του 1914.
  • Να αποδώσετε το περιεχόμενο των όρων : Υπηρεσία Ανοικοδομήσεως Ανατολικής Μακεδονίας, Σύμφωνο περί αμοιβαίας μεταναστεύσεως Ελλάδος και Βουλγαρίας
  • Σε ποιες περιοχές εγκαταστάθηκαν οι πρόσφυγες που κατέφυγαν στην Ελλάδα έως το 1920; (βλ. και πίνακα)
  • Ποια μέτρα έλαβε το ελληνικό κράτος για την περίθαλψη των προσφύγων την περίοδο 1914-1921;
  • Να αποδώσετε το περιεχόμενο των όρων : Οργανισμός (1914), Ανωτάτη Διεύθυνσις Περιθάλψεως, Υπουργείο Περιθάλψεως.


  • Πότε άρχισε και πώς οργανώθηκε η παλλινόστηση των προσφύγων στις εστίες τους;
  • Να αποδώσετε το περιεχόμενο των όρων : Πατριαρχική Επιτροπή (1918), Υπηρεσία Παλλινοστήσεως και Περιθάλψεως.
  • Από ποιες περιοχές και κάτω από ποιες συνθήκες  εγκατέλειψαν τις εστίες τους οι Έλληνες της Μ.Ασίας και της Αν. Θράκης μετά την μικρασιατική καταστροφή;
  • Ποιος ήταν ο συνολικός αριθμός των προσφύγων που κατέφυγαν στην Ελλάδα και ποιες οι συνθήκες διαβίωσής τους το πρώτο διάστημα της άφιξής τους
  • Πώς αντιμετωπίστηκαν οι ανάγκες των προσφύγων της μικρασιατικής καταστροφής κατά το πρώτο διάστημα;
  • Πώς αντιμετώπιζαν οι πρόσφυγες την παραμονή τους στην Ελλάδα πριν και μετά την υπογραφή της Σύμβασης Ανταλλαγής της Λοζάνης;
  • Να αναφέρετε το περιεχόμενο της Σύμβασης της Λοζάνης.
  • Πώς αντέδρασαν οι πρόσφυγες στην υπογραφή της Σύμβασης της Λοζάνης;
  • Να αποδώσετε το περιεχόμενο του όρου Μικτή Επιτροπή Ανταλλαγής
  • Ε.Α.Π. : πότε και με ποιους σκοπούς ιδρύθηκε;
  • Ποια μέσα διέθεσε η ελληνική κυβέρνηση στην Ε.Α.Π.;
  • Να αναφέρετε συνοπτικά τις παραμέτρους που έλαβε υπόψη της η Ε.Α.Π. για την αποκατάσταση των προσφύγων.
  • Η διάκριση σε «αστούς» και «αγρότες» πρόσφυγες : γιατί και πώς εφαρμόστηκε
  • Το κριτήριο του τόπου προέλευσης : γιατί και πώς εφαρμόστηκε
  • Για ποιους λόγους δόθηκε περισσότερο βάρος στην αγροτική αποκατάσταση (γεωργία);
  • Για ποιους λόγους δόθηκε προτεραιότητα στην εγκατάσταση προσφύγων στη Μακεδονία και Θράκη;
  • Ποια προβλήματα συνάντησε η εφαρμογή των παραμέτρων / κριτηρίων που έλαβε υπόψη της η Ε.Α.Π.;
  • Ποιοι άλλοι φορείς εκτός της Ε.Α.Π. ασχολήθηκαν με την αποκατάσταση των προσφύγων;
  • Πού απέβλεπε και τι περιελάμβανε η αγροτική αποκατάσταση των προσφύγων;
  • Ποια κριτήρια καθόριζαν το μέγεθος των παραχωρούμενων κλήρων;
  • Με ποιο σύστημα ανεγέρθηκαν οι αγροτικές κατοικίες;
  • Ποιες ήταν οι διαφορές της αστικής από την αγροτική αποκατάσταση;
  • Ποια προβλήματα συνάντησε η αστική αποκατάσταση;
  • Ποια επαγγέλματα ασκούσαν στις  πόλεις οι μικρασιάτες πρόσφυγες τα πρώτα χρόνια της εγκατάστασής τους στην Ελλάδα;
  • Η δημιουργία των προσφυγικών συνοικισμών.
  • Πώς αποκαταστάθηκαν οι εύποροι πρόσφυγες ;
  • Ποια προβλήματα αντιμετώπιζαν οι άποροι πρόσφυγες που δεν είχαν κατορθώσει να αποκατασταθούν
  • Ποιοι φορείς ανέλαβαν το έργο της εκτίμησης των περιουσιών των προσφύγων;
  • Ποια λύση δόθηκε στο πρόβλημα της αργής προόδου του έργου της εκτίμησης των περιουσιών και πώς εφαρμόστηκε η λύση αυτή;
  • Ποιοι φορείς ανέλαβαν το έργο της οριστικής εκτίμησης των περιουσιών και ποια προβλήματα συνάντησε αυτό;
  • Να αποδώσετε το περιεχόμενο των όρων : Σύμβαση της Άγκυρας (Ιούνιος 1925) και Συμφωνία των Αθηνών (Δεκέμβριος 1926)
  • Να αναφερθείτε στις ελληνοτουρκικές συμφωνίες του 1930 και στις αντιδράσεις που προκάλεσαν.
  • Που οφείλεται η εκλογική ήττα του κόμματος των Φιλελευθέρων στις εκλογές του 1932 και 1933 (παράπονα προσφύγων).
  • Γιατί η αποκατάσταση των προσφύγων ήταν «το σημαντικότερο επίτευγμα του νέου ελληνικού κράτους»;
  • Να αξιολογήσετε το έργο της Ε.Α.Π. στην αποκατάσταση των προσφύγων.
  • Πώς επηρέασε η σύνθεση των προσφύγων την ενσωμάτωσή τους στην ελληνική κοινωνία;
  • Ποια παράπονα εξέφραζαν οι πρόσφυγες για την αντιμετώπιση του κράτους αλλά και των γηγενών;
  • Πώς εκφράστηκε η διάσταση προσφύγων –γηγενών στους διάφορους τομείς;
  • Ποιες ήταν οι επιπτώσεις από την άφιξη των προσφύγων στην εξωτερική πολιτική;
  • Ποιες ήταν οι επιπτώσεις από την άφιξη των προσφύγων στον πληθυσμό και την εθνολογική σύσταση της Ελλάδας;
  • Ποιες ήταν οι επιπτώσεις από την άφιξη των προσφύγων στον αγροτικό τομέα;
  • Ποιες ήταν οι επιπτώσεις από την άφιξη των προσφύγων στη βιομηχανία;
  • Ποιες ήταν οι επιπτώσεις από την άφιξη των προσφύγων στην πολιτική ζωή;
Οι πρώτοι πρόσφυγες
•           κατά τη διάρκεια της Επανάστασης του 1821 
•           από Οθωμανική Αυτοκρατορία (Μ.Ασία, ηπειρωτική Ελλάδα, νησιά Αιγαίου) προς επαναστατημένη Ελλάδα
1.         φόβος - ανασφάλεια (τρομοκρατικές ενέργειες Τούρκων για πρόληψη εξεγέρσεων)
2.         συνέπεια της αποτυχίας της Επανάστασης και όχι οργανωμένοι διωγμοί
1.         διαμόρφωσαν το δημογραφικό χάρτη της ανεξάρτητης Ελλάδας
2.         Συνετέλεσαν στη γνωριμία και πνευματική αλληλεπίδραση των Ελλήνων μεταξύ τους
3.         Βοήθησαν στη συγκρότηση του νέου ελληνικού κράτους (συγκέντρωση και συγχώνευση ελληνικών πληθυσμών στο νέο κράτος)

ΠΡΟΣΦΥΓΕΣ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ ΚΑΤΑ ΤΟΝ 20ο ΑΙΩΝΑ /

Σύγκριση με 19ο αι.    Συχνότερα και πιο πολυάριθμα τα προσφυγικά ρεύματα στις πρώτες δεκαετίες του 20ου αιώνα.
Αίτια    πολεμικές συγκρούσεις, εχθρότητα βαλκανικών χωρών
Το τελευταίο και μαζικότερο  Ξεριζωμός των Ελλήνων Μ.Ασίας και Αν. Θράκης το 1922 (μικρασιατική καταστροφή) >>> μεγάλος αριθμός (1.500.000) και οριστική εκδίωξη

Προσφυγικά ρεύματα ως το 1914
1.         από Ανατολική Ρωμυλία λόγω βιαιοπραγιών Βουλγάρων (Μακεδονικός Αγώνας)
2.         απέλαση Ελλήνων Ρουμανίας (Κουτσοβλαχικό ζήτημα)
3.         από Βουλγαρία, Δ. Θράκη, Αν. Μακεδονία και σερβικές περιοχές
4.         από Ρωσία (περιοχή Καυκάσου) στην Κ. Μακεδονία (το ρεύμα αναχαιτίστηκε από ελ. Κυβέρνηση)

Ο ΔΙΩΓΜΟΣ ΤΟΥ 1914 (Ο ΠΡΩΤΟΣ ΔΙΩΓΜΟΣ)

Η Ελληνική παρουσία στη Μ.Ασία (αίτιο)              Μακραίωνη
         Αραίωση ελ. πληθυσμών μετά τον 12ο αιώνα (εξισλαμισμοί) >>> ενίσχυσή τους 18ο και 19ο αιώνα (μεταναστεύσεις από Ελλάδα)
         Οικονομική, πνευματική άνθηση, κοινοτική και εκπαιδευτική οργάνωση
Ο τουρκικός εθνικισμός (αίτιο)                    Αφύπνιση στα τέλη 19ου αιώνα-ενίσχυση μετά την εδαφική συρρίκνωση Οθ. Αυτοκρατορίας (Βαλκανικοί-Α΄ Π.Π.)
         Εχθρότητα κατά μειονοτήτων (Έλληνες-Αρμένιοι : κυρίαρχοι στο εμπόριο-βιομηχανία)
         Εκκρεμεί η αναγνώριση της ελ. κυριαρχίας στα νησιά Αιγαίου (ελληνοτουρκική ένταση)
Η μεθόδευση των διωγμών             Αρχές 1914 : μεταναστεύσεις μουσουλμάνων Σερβίας, Βουλγαρίας, Ελλάδας προς Μ.Ασία + έναρξη Α΄ Π.Π. >>> πρόσχημα εκδίωξης Ελλήνων
         Διωγμοί Ελλήνων Αν. Θράκης – Δ.Μ.Ασίας (Μάιος)
         πρόσχημα εκκένωσης για στρατιωτικούς λόγους
         καθοδήγηση Γερμανών
         προηγήθηκε ανθελληνική εκστρατεία στον τουρκικό τύπο και καταπίεση Ελλήνων (λεηλασίες, δολοφονίες)
η αντίδραση των Ελλήνων               Οικ. Πατριαρχείο κηρύττει την Ορθόδοξη Εκκλησία σε διωγμό-κλείνει εκκλησίες-σχολεία
         Διπλωματικές ενέργειες ελ. κυβέρνησης για ανταλλαγή-Μικτή Επιτροπή (δεν λειτούργησε λόγω εισόδου Τουρκίας στον πόλεμο)
Μορφές καταπίεσης Ελλήνων            1.         Έκτακτες επιβαρύνσεις και επιτάξεις ειδών
2.         Εμπόδια στο ελ. εμπόριο
3.         Εκτοπίσεις πληθυσμών στο εσωτερικό της Μ. Ασίας
4.         Τάγματα εργασίας
5.         Σύλληψη και εκτέλεση λιποτακτών μετά την κατάργηση της εξαγοράς της θητείας
Συνέπειες                 Κύμα φυγής προς Ελλάδα
         Εγκατάσταση Μουσουλμάνων στα ελ. σπίτια
         Επέκταση διωγμών ως το 1918 και σε άλλες περιοχές (Μαρμαράς, Πόντος)

 ΑΛΛΑ ΠΡΟΣΦΥΓΙΚΑ ΡΕΥΜΑΤΑ (1916-1920)

1                      1916    Από Αν.Μακεδονία    Μετά την κατάληψή της από Βουλγάρους (Α΄Π.Π.)
1918 : επιστροφή-Υπηρεσία Ανοικοδομήσεως Αν. Μακεδονίας
2                      1919    Αμοιβαία μετανάστευση 50,000 Βουλγάρων από Ελλάδα-30,000 Ελλήνων από Βουλγαρία (+20,000 προ της Συνθήκης)   Μετά τη συνθήκη του Νεϊγύ και το Σύμφωνο περί αμοιβαίας μεταναστεύσεως Ελλάδος και Βουλγαρίας
3                      1919-1921       Από Ρωσία στα λιμάνια της Μαύρης Θάλασσας και στην Ελλάδα (και Αρμένιοι-Ρώσοι) Ρωσική Επανάσταση (1917) – κατάληψη ρωσικών επαρχιών από Τούρκους
4                      1914    Από Βόρειο Ήπειρο   
5                      1919    Από Ρουμανία Πεδίο πολεμικών συγκρούσεων
6                      1919    Νοτιοδυτική Μ. Ασία,            Υπό ιταλική κατοχή
7                      1919    Αϊδίνιο, εσωτερικό Μ. Ασίας (έναρξη μικρασιατικού πολέμου)
8                      1912 κ. εξής    Δωδεκάνησα   Υπό ιταλική κατοχή

•           Συνολικά 800,000 ως το 1920
•           Με δικά τους μέσα ή με βοήθεια κράτους
•           Τόποι προορισμού : Αθήνα, Πειραιάς, Θεσσαλονίκη, Μακεδονία, νησιά Αν. Αιγαίου, Κρήτη, Βόλος, Πάτρα, νησιά Αργοσαρωνικού

 Η ΠΕΡΙΘΑΛΨΗ

•           Αρχικά έργο εθελοντών
•           Επιτροπές Υπ. Εσωτερικών : διανομή τροφίμων, ιματισμού, οικονομική βοήθεια
•           Έσοδα από εράνους, δωρεές, κρατική επιχορήγηση
•           1914 : Οργανισμός στη Θεσσαλονίκη : εγκατάσταση σε εγκαταλειμμένα χωριά Κ. και Αν. Μακεδονίας, συσσίτιο, προσωρινή στέγη, ιατρική περίθαλψη
•           κατά το Διχασμό (1916-17) : Ανωτάτη Διεύθυνσις Περιθάλψεως στη Θεσσαλονίκη
•           Ιούλιος 1917 (μετά την επικράτηση Βενιζέλου) : Υπουργείο Περιθάλψεως – περίθαλψη και για οικογένειες εφέδρων και θυμάτων πολέμου
•           1917-1921 : πιο οργανωμένη περίθαλψη παρά τον πόλεμο – 450,000 δέχτηκαν περίθαλψη

•           Η μέριμνα περιλάμβανε :
1.         Χρηματικό βοήθημα (ιδίως ιερείς, δάσκαλοι, επιμελείς μαθητές)
2.         Συσσίτιο (Πατριωτικό ίδρυμα)
3.         Ιατρική περίθαλψη-διορισμός γιατρών, φαρμακοποιών, μαιών
4.         Φάρμακα-νοσηλεία
5.         Στέγαση σε προσωρινά καταλύματα
6.         Ενδύματα-κλινοσκεπάσματα
7.         Βοήθεια για εύρεση εργασίας
8.         Δωρεάν μετακίνηση

 Η ΠΑΛΙΝΝΟΣΤΗΣΗ

•           Από το τέλος του Α΄Π.Π. (τέλος 1918)
•           Οκτώβριος 1918 : Πατριαρχική Επιτροπή στην ΚΠολη  για επαναπατρισμό εκτοπισμένων
•           Τμηματικά επέστρεψαν αρχικά οι πιο εύποροι και από ορισμένες μόνο περιοχές της Δ. Μ. Ασίας
•           Ως το τέλος του 1920 σχεδόν όλοι στη Μ. Ασία και Αν. Θράκη
•           Συνθήκες άσχημες-καταστροφές σπιτιών, εκκλησιών, σχολείων-εγκατάσταση Μουσουλμάνων
•           Ίδρυση Υπηρεσίας Παλιννοστήσεως και Περιθάλψεως (Ύπατη Αρμοστεία Σμύρνης)
•           Μετά την Καταστροφή (Αύγουστος 1922) ξανά πρόσφυγες

Η ΕΞΟΔΟΣ

Η μικρασιατική εκστρατεία και καταστροφή

15 Μαίου 1919 : ο ελληνικός στρατός στη Σμύρνη – επέκταση ζώνης κατοχής
24 Ιουλίου 1920 : Συνθήκη Σεβρών (η περιοχή της Σμύρνης παραχωρείται στην Ελλάδα)
Νοέμβριος 1920 : ήττα Βενιζέλου στις εκλογές-αντιβενιζελική κυβέρνηση
Δεκέμβριος 1920 : επιστροφή Κωνσταντίνου-οι σύμμαχοι εγκαταλείπουν την Ελλάδα-ισχυροποίηση εθνικιστών Κεμάλ
Αύγουστος 1922 : μικρασιατική καταστροφή – μεγάλο προσφυγικό ρεύμα προς Ελλάδα

Οι πρόσφυγες : Συνολικά 900.000 πρόσφυγες (+50.000 Αρμένιοι)


ΤΟ ΠΡΩΤΟ ΔΙΑΣΤΗΜΑ (ΜΕΤΑ ΤΗΝ ΑΦΙΞΗ ΤΩΝ ΠΡΟΣΦΥΓΩΝ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ
Οι συνθήκες διαβίωσης

Άθλιες συνθήκες διαβίωσης (πρόχειρη στέγαση-υποσιτισμός)
επιδημίες-αρρώστιες (ελονοσία, τύφος, γρίπη, φυματίωση)
Πολλοί θάνατοι προσφύγων από τον πρώτο κιόλας χρόνο
μειωμένος αριθμός γεννήσεων
μετανάστευση σε άλλες χώρες

Η απογραφή του 1928 (1.220.000) δεν αποδίδει την πραγματικότητα : ήταν πολλοί περισσότεροι (1.500.000)

Οι πρόσφυγες ήταν και ψυχικά τραυματισμένοι (απώλεια δικών τους, πατρίδας)

Η φροντίδα

κρατική φροντίδα  για διατροφή, προσωρινή στέγαση, ιατρική περίθαλψη
ιδιωτικές πρωτοβουλίες
ξένες φιλανθρωπικές οργανώσεις : έρανοι, συσσίτια, διανομή ψωμιού, ρουχισμού κά.

Κρατικοί φορείς
Υπουργείο Περιθάλψεως (έκτακτο προσωπικό)
Ταμείο Περιθάλψεως Προσφύγων (Νοέμβριος 1922) : ξύλινα παραπήγματα –αυτοσχέδιες κατασκευές (γύρω από πόλεις, πλατείες, οικόπεδα) – χρησιμοποίηση στεγασμένων χώρων (σχολεία, εκκλησίες, τζαμιά, θέατρα, στρατώνες, δημ. κτίρια, αποθήκες, υπόγεια) – επίταξη σπιτιών – κατοικίες

Η δυσκολία προσαρμογής των προσφύγων

Αρχικά θεωρούσαν προσωρινή τη διαμονή τους στην Ελλάδα-έλπιζαν σε επιστροφή

Καθυστέρηση κοινωνικής και οικονομικής ένταξής τους-ταύτισης με γηγενείς

Μετά τη συνθήκη της Λοζάννης (1923- ανταλλαγή πληθυσμών)

συνειδητοποιούν ότι δεν θα γυρίσουν και ενσωματώνονται


Η ΣΥΜΒΑΣΗ ΤΗΣ ΛΟΖΑΝΗΣ ΚΑΙ Η ΑΝΤΑΛΛΑΓΗ ΤΩΝ ΠΛΗΘΥΣΜΩΝ

Η ελληνοτουρκική Σύμβαση ανταλλαγής πληθυσμών Ελλάδας – Τουρκίας (30 Ιανουαρίου 1923)
Όροι Σύμβασης
1.         υποχρεωτική ανταλλαγή Ελλήνων Ορθοδόξων Τουρκίας- Τούρκων Μουσουλμάνων Ελλάδας
2.         ισχύει και για τους ήδη πρόσφυγες και για όσους είχαν παραμείνει στις εστίες τους
3.         αναδρομική ισχύς για μετακινήσεις από έναρξη Α΄ Βαλκανικού πολέμου (18 Οκτωβρίου 1912)
4.         εξαιρούνται Έλληνες ΚΠολης και Ίμβρου-Τενέδου – Μουσουλμάνοι Δυτικής Θράκης

οι ανταλλάξιμοι (=μετακινούμενοι Έλληνες και Τούρκοι) :
5.         αποβάλλουν την παλιά ιθαγένεια και παίρνουν την ιθαγένεια της χώρας που εγκαθίστανται
6.         μπορούν να μεταφέρουν κινητή περιουσία
7.         δικαιούνται ως αποζημίωση περιουσία ίσης αξίας με αυτήν που εγκατέλειψαν
8.         Η Μικτή Επιτροπή Ανταλλαγής τους διευκολύνει στη μετακίνηση

         Η ανταλλαγή ήταν μαζική και υποχρεωτική (οι προηγούμενες παρόμοιες συμφωνίες είχαν εθελοντικό χαρακτήρα)

Οι αντιδράσεις και η σκοπιμότητα
Αντιδράσεις προσφύγων         Πρόσφυγες  αντίθετοι (συλλαλητήρια), γιατί έχαναν ελπίδα επιστροφής - πικρία
Σκοπιμότητα υπογραφής της σύμβασης          Βενιζέλος και Κεμάλ :
1.         Διασφάλιζαν και αναγνώριζαν τα νέα σύνορα
2.         Επιτυγχανόταν εθνική ομοιογένεια (και στις δυο χώρες)
3.         Μπορούσαν απρόσκοπτα να ασχοληθούν με την εσωτερική μεταρρύθμιση και ανάπτυξη
4.         Συμφωνούσε η Κοινωνία των Εθνών

Η Μικτή Επιτροπή Ανταλλαγής
         Ιδρύθηκε βάσει του άρθρου 11 της Σύμβασης
         Έδρα η Κωνσταντινούπολη
         Ένδεκα μέλη (4 Έλληνες-4 Τούρκοι-3 από ουδέτερες χώρες)
         Αρμοδιότητες :
1.         καθορισμός τρόπου μετανάστευσης
2.         Εκτίμηση ακίνητης περιουσίας ανταλλαξίμων (ώστε να δοθεί η προβλεπόμενη αποζημίωση)

Η ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΕΩΣ ΠΡΟΣΦΥΓΩΝ (Ε.Α.Π.)
Η Ε.Α.Π.
         Ίδρυση από Κοινωνία των Εθνών, Σεπτέμβριος 1923
         Αυτόνομος οργανισμός με πλήρη νομική υπόσταση
         Έδρα Αθήνα
         Αποστολή : παραγωγική απασχόληση και οριστική στέγαση προσφύγων

Τα μέσα που διέθεσε η ελληνική κυβέρνηση στην Ε.Α.Π.
1.         Ιδιοκτησίες Τούρκων ανταλλαξίμων και Βουλγάρων – Κτήματα απαλλοτριωμένα (αγροτική μεταρρύθμιση-νόμος 1917) - Μοναστηριακή γη (σύνολο 8.000.000 στρέμματα)
2.         Οικόπεδα μέσα ή γύρω από πόλεις για ανέγερση συνοικισμών
3.         Δύο εξωτερικά δάνεια (1924, 1928)
4.         Προσωπικό Υπ. Γεωργίας και Υπ. Προνοίας και Αντιλήψεως

Παράμετροι που έλαβε υπόψη της η Ε.Α.Π. για την αποκατάσταση των προσφύγων
1.Διάκριση σε αστούς και αγρότες               απασχόληση ίδια με αυτήν που είχαν στην πατρίδα τους-
         εγκατάσταση καλλιεργητών δημητριακών στη Μακεδονία - Δ. Θράκη , καπνοπαραγωγών στην Αν. Μακεδονία-Δ. Θράκη, αμπελουργών στην Κρήτη, σηροτρόφων στο Σουφλί-Έδεσσα κά.
2.Τόπος προέλευσης            οι πρόσφυγες που έρχονταν από την ίδια περιοχή να εγκατασταθούν μαζί (Νέα Σμύρνη, Νέα Φιλαδέλφεια, Νέα Μουδανιά, , Νέα Αλικαρνασσός)
         δεν έγινε δυνατό
3.Αντικειμενικές συνθήκες

3.α.Δόθηκε βάρος στη γεωργία (αγροτική αποκατάσταση), γιατί:
            1.         Η αγροτική αποκατάσταση ήταν ταχύτερη και λιγότερο δαπανηρή
2.         Η αγροτική παραγωγή ήταν η βάση της ελλ. οικονομίας
3.         Πολιτική σκοπιμότητα : αποφυγή κοινωνικών αναταραχών (γεωργοί μικροϊδιοκτήτες πιο συντηρητικοί από εργατικό προλεταριάτο)
3.β.Προτεραιότητα στην εγκατάσταση στη Μακεδονία και Δυτική Θράκη, γιατί :
            1.         Υπήρχαν εκεί τα εγκαταλειμμένα κτήματα  Μουσουλμάνων και Βουλγάρων >>> γρήγορη αποκατάσταση και αύξηση παραγωγής
2.         Κάλυψη δημογραφικού κενού (από αποχώρηση Μουσουλμάνων-Βουλγάρων, απώλειες πολέμων)-εποικισμός παραμεθόριων περιοχών
Προβλήματα :
Οι παραπάνω παράμετροι δεν εφαρμόστηκαν πάντοτε
Κινητικότητα προσφύγων : μετακινήσεις για καλύτερες συνθήκες
Πολλοί αστοί πρόσφυγες αποκαταστάθηκαν ως αγρότες και αντίστροφα, για να επωφεληθούν

Άλλοι φορείς
Ταμείο Περιθάλψεως Προσφύγων (1922-25)
Υπουργείο Προνοίας και Αντιλήψεως (από το 1925)
Υπουργείο Γεωργίας
ΕΑΠ λειτούργησε ως το 1930

Η ΑΓΡΟΤΙΚΗ ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗ

(έργο της ΕΑΠ - στόχος η δημιουργία μικρών γεωργικών ιδιοκτησιών)

εγκατάσταση σε                   εγκαταλελειμμένα χωριά
         νέους συνοικισμούς προσαρτημένους σε χωριά
         νέους αμιγώς προσφυγικούς συνοικισμούς
παραχωρούμενος κλήρος (χωράφι)
                     ποίκιλλε (σε μέγεθος) ανάλογα με :
         μέγεθος οικογένειας
         ποιότητα εδάφους
         είδος της καλλιέργειας
         δυνατότητα άρδευσης
         ήταν συνήθως τεμάχια αγρών σε διαφορετικές τοποθεσίες  (όχι ενιαία έκταση)
η διανομή κλήρου
                     αρχικά προσωρινή
         οριστική μετά την κτηματογράφηση
Παραχωρούνταν και (εκτός του κλήρου)                 στέγη (σπίτι), εργαλεία, σπόροι, λιπάσματα και ζώα.
Κτίσματα (σπίτια)                δύο δωμάτια, μία αποθήκη και ένας σταύλος
σύστημα ανέγερσης
                     απευθείας από την ΕΑΠ (εργολαβία)
         από τους ίδιους τους πρόσφυγες με χορήγηση οικοδομικών υλικών (αυτεπιστασία).
πληρωμή κλήρου                 με δόσεις
         μετά τη διάλυση της ΕΑΠ (1930) τα χρέη εισέπραττε η Αγροτική Τράπεζα.
τίτλος            Αρχικά : τίτλος απλής κατοχής.
         μετά την αποπληρωμή του χρέους : τίτλος πλήρους κυριότητας

Η ΑΣΤΙΚΗ ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗ

Διαφορές με αγροτική αποκατάσταση
            Την ανέλαβε περισσότερο το κράτος (η ΕΑΠ έδωσε οικονομική βοήθεια σε επιχειρήσεις)
            περιλάμβανε μόνο στέγαση (όχι εργασία)
            συνάντησε περισσότερα εμπόδια

Οι δυσκολίες
1.         μεγάλος αριθμός προσφύγων
2.         λίγα τα ανταλλάξιμα (μουσουλμανικά) σπίτια στις πόλεις
3.         καθυστέρηση κρατικών οικιστικών προγραμμάτων (πολιτική ανωμαλία - κακή οικονομική κατάσταση)
4.         περιπλάνηση αστών προσφύγων από πόλη σε πόλη

Περιστασιακές εργασίες προσφύγων
         «μεροκάματα» σε οικοδομές, εργοστάσια, βιοτεχνίες
         πλανόδιοι
         ναυτεργάτες
         εργάτες σε δημόσια έργα

Οι συνοικισμοί (επέκταση των πόλεων όπου εγκαταστάθηκαν οι πρόσφυγες)
         Καισαριανή, Βύρωνας, Νέας Ιωνία, Koκκινιά
         μικρές κατοικίες
         ανεγέρθηκαν από εργολάβους ή τους ίδιους τους πρόσφυγες
         έλλειψη έργων υποδομής

Επίσης :
         προσφυγικοί οικοδομικοί συνεταιρισμοί
         άτοκα δάνεια σε προσφυγικές οικογένειες για στέγαση

εύποροι πρόσφυγες
         νοίκιασαν ή αγόρασαν κατοικίες (ανάμειξη με γηγενείς )
         ίδρυση οικισμών με δική τους πρωτοβουλία
         ίδρυση οικοδομικού συνεταιρισμού
         αγορά έκτασης σε προνομιούχο περιοχή
         οικοδόμηση αστικών κατοικιών καλής ποιότητας. (Νέα Σμύρνη -Καλλίπολη )

Άποροι πρόσφυγες
         χωρίς αποκατάσταση
         πρόχειρες κατασκευές στις παρυφές παλαιών οικισμών – παραγκουπόλεις
         αθλιότητα

Η ΑΠΟΖΗΜΙΩΣΗ ΤΩΝ ΑΝΤΑΛΛΑΞΙΜΩΝ

Βάσει Σύμβασης Λοζάνης οι ανταλλάξιμοι δικαιούνται ως αποζημίωση περιουσία ίσης αξίας με αυτήν που εγκατέλειψαν

Ποιοι φορείς ανέλαβαν την εκτίμηση των περιουσιών που εγκαταλείφθηκαν                    Μικτή Επιτροπή
         Γενική Διεύθυνση Ανταλλαγής Πληθυσμών (1924-Υπ. Γεωργίας)
         Γραφεία Ανταλλαγής Πληθυσμών (κατά τόπους)
Η λύση της προσωρινής εκτίμησης             Λόγω καθυστέρησης της εκτίμησης >>> προκαταβολή από Εθνική Τράπεζα ως την τελική/οριστική αποζημίωση >>> προσωρινή εκτίμηση
Διαδικασία προσωρινής εκτίμησης              Δηλώσεις προσφύγων στα Γραφεία Ανταλλαγής
         Εξέταση δηλώσεων από ειδικές επιτροπές προσφύγων (συμπατριώτες ενδιαφερομένων)
         Δυνατότητα αναθεώρησης σε Ανώτατο Συμβούλιο
Διαδικασία οριστικής εκτίμησης                  Πρωτοβάθμιες Επιτροπές Εκτίμησης
         Δευτεροβάθμιες Επιτροπές Εκτίμησης (για ενδεχόμενα προβλήματα)

Δύσκολο το έργο της εκτίμησης-υπονόμευση από Τουρκία

Η ΕΛΛΗΝΟΤΟΥΡΚΙΚΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ

Οι ελληνοτουρκικές συμφωνίες  ως το 1930  (ρύθμισαν τα επίμαχα θέματα-δεν εφαρμόστηκαν ποτέ)
Σύμβαση Άγκυρας  (Ιούνιος 1925 )
Συμφωνία Αθηνών (Δεκέμβριος 1926)

Οι ελληνοτουρκικές συμφωνίες του 1930
επάνοδος Φιλελευθέρων στην εξουσία Βενιζέλος επιθυμεί ρύθμιση οικονομικών διαφορών και αναγνώριση εδαφικού καθεστώτος >> διαπραγματεύσεις με Τουρκία
Συμφωνία ΄Αγκυρας (οικονομικό σύμφωνο) :
1.         ρυθμίζει ζήτημα  Ελλήνων ΚΠολης - μουσουλμάνων Θράκης και φυγάδων
2.         ορίζει ότι οι ανταλλάξιμες περιουσίες ανήκουν στο δημόσιο (ελ. και τουρκ. αντίστοιχα)
3.         προβλέπει αμοιβαία απόσβεση οικονομικών υποχρεώσεων Ελλάδας-Τουρκίας
1.         Σύμφωνο Φιλίας, ουδετερότητας και διαιτησίας
2.         Πρωτόκολλο για περιορισμό ναυτικών εξοπλισμών
3.         Σύμβαση Εμπορίου, εγκατάστασης και ναυτιλίας (δυνατότητα ταξιδιών ή εγκατάστασης στο άλλο κράτος)
         Συμψηφισμός περιουσιών (αμοιβαία απόσβεση), γιατί  οι ελληνικές περιουσίες ήταν μεγαλύτερες από τουρκικές.
         Παρακράτηση 25% προκαταβολής
         Άρνηση διακανονισμού προσφυγικών χρεών
         Οι πρόσφυγες εγκαταλείπουν εκλογικά τον Βενιζέλο >>> ήττα στις εκλογές 1932 και 1933

Η ΕΝΣΩΜΑΤΩΣΗ ΤΩΝ ΠΡΟΣΦΥΓΩΝ

Το έργο της αποκατάστασης : δυσχέρειες και ευνοϊκοί παράγοντες
           
Αντικειμενικές δυσχέρειες     1.         Δεινή οικονομική κατάσταση
2.         Πολιτικές περιστάσεις 1923-30 (= πολιτική αστάθεια)
3.         Ελλιπής κρατική οργάνωση
4.         Τεράστιος αριθμός προσφύγων
Παράγοντες που βοήθησαν την επιτυχία του έργου της Ε.Α.Π. («τιτάνιο»-κυρίως 1924-8)  1.         Η Ε.Α.Π. υπό διεθνή έλεγχο (ΚΤΕ) >>> αποστασιοποιημένη από ελληνική πολιτική ζωή >>>αποτελεσματικότερη
2.         Παραχώρηση από κράτος υλικών μέσων και ανθρώπινου δυναμικού
Γενική αποτίμηση :     σπουδαίο το συνολικό έργο – το σημαντικότερο επίτευγμα του νέου ελληνικού κράτους (παρά τη βιασύνη, εμπειρισμό, προχειρότητα και εξυπηρέτηση άμεσων αναγκών ή πολιτικών σκοπιμοτήτων = δυσχέρειες)

Η ανομοιογενής σύνθεση των προσφύγων

Διαφορές μεταξύ προσφύγων 1.         Κοινωνική προέλευσης (=πλούσιοι - φτωχοί, αστοί-αγρότες κλπ)
2.         Πολιτιστικές
3.         Διαλεκτικές- γλωσσικές  (100.000 τουρκόφωνοι)

διαφορετικός ο ρυθμός ενσωμάτωσης                     Εύποροι πρόσφυγες : ευκολότερη ανάμειξη με γηγενείς
         Μεγάλη μάζα προσφύγων (μέση και κατώτερη τάξη) : αργή αφομοίωση


Προβλήματα και παράπονα μεγάλης μάζας προσφύγων
1.Ψυχικά τραυματισμένοι
2.Άγχος επιβίωσης και βελτίωσης ζωής
3.Παράπονα για κρατική αντιμετώπιση:
I.          Η Σύμβαση Ανταλλαγής της Λοζάνης (1923) και το ελληνοτουρκικό σύμφωνο (1930) παραβίασε βασικά δικαιώματα προσφύγων
II.        Αποζημιώθηκαν κατά ένα μέρος μόνο
III.       Η ανταλλάξιμη περιουσία δεν περιήλθε πάντα σε αυτούς, αλλά και σε ντόπιους
           




Γιατί συνέβη το ΙΙΙ :
1.         Νόμοι προ του 1922 για απαγόρευση μεταβίβασης μουσουλμανικής περιουσίας (παραβιάστηκαν)
2.         Έλλειψη κτηματολογίου και τίτλων
3.         Δυσκολία οριοθέτησης-περίφραξης
4.         Το κράτος παραχώρησε ανταλλάξιμα και σε γηγενείς ακτήμονες ή ευαγή ιδρύματα
4.Παράπονα για αντιμετώπιση γηγενών         διάσταση προσφύγων-γηγενών

Η διάσταση μεταξύ γηγενών – προσφύγων
Βασική αιτία             Διαφορά νοοτροπίας προσφύγων-γηγενών
Οι αλληλοκατηγορίες           Κατηγορίες κατά προσφύγων : ήθος (ροπή προς διασκέδαση-κοσμοπολιτισμός - συμπεριφορά γυναικών), αμφισβήτηση ελληνικότητας
                     Κατηγορίες κατά γηγενών : χαμηλό μορφωτικό-πολιτιστικό επίπεδο
Πώς εκφράστηκε η διάσταση κατά τομείς
Οικονομική ζωή          Ανταγωνισμός στην αγορά εργασίας, ιδιοκτησία γης, επιχειρηματικές δραστηριότητες
Πολιτική ζωή           Οι πρόσφυγες απέκτησαν ελληνική ιθαγένεια και πολιτικά δικαιώματα
         Εντάχθηκαν στο κόμμα Φιλελευθέρων (Βενιζελικοί) >> οι αντιβενιζελικοί τους μισούσαν
Κοινωνική ζωή                    Οι πρόσφυγες των συνοικισμών απομονωμένοι – όχι μικτοί γάμοι
         Οι πρόσφυγες εκτός συνοικισμών σε επικοινωνία με γηγενείς- ανάμειξη-μικτοί γάμοι
         Υποτιμητική σημασία του όρου «πρόσφυγας»
         Η διάσταση ως τη δεκαετία του 1940

ΟΙ ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΦΙΞΗ ΤΩΝ ΠΡΟΣΦΥΓΩΝ

ΕΞΩΤΕΡΙΚΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ
         Σταμάτησαν οι ελληνοτουρκικές προστριβές (ανταλλαγή)
         Καλές σχέσεις για τρεις δεκαετίες (ως το Κυπριακό, δεκαετία 1950)


ΠΛΗΘΥΣΜΟΣ / ΕΘΝΟΛΟΓΙΚΗ ΣΥΣΤΑΣΗ
ΠΛΗΘΥΣΜΟΣ                   Αύξηση πληθυσμού  (20% μεταξύ 1920-1928)
         Αύξηση αστικοποίησης (διπλασιασμός πληθυσμού πρωτεύουσας)
         Διαμόρφωση ενιαίου πολεοδομικού συγκροτήματος Αθήνας-Πειραιά (συνοικισμοί)
         Διόγκωση αστικών κέντρων
ΕΘΝΟΛΟΓΙΚΗ ΣΥΣΤΑΣΗ           Εθνολογική ομοιογένεια : μη Έλληνες Ορθόδοξοι : 20%(1920) > 6% (1928)
         Αύξηση ελληνικού πληθυσμού Δ. Θράκης-Ηπείρου
         Πλήρης εξελληνισμός Κρήτης-Λέσβου-Λήμνου
         Μεγάλη μεταβολή στην εθνολογική σύσταση της Μακεδονίας : μη Έλληνες Ορθόδοξοι : 48%(1920) >12%(1928)>>> σημαντική για διατήρηση εδαφικής ακεραιότητας Ελλάδας
         κατοχύρωση και ενσωμάτωση στον εθνικό κορμό νέων περιοχών (που προσαρτήθηκαν με τους Βαλκανικούς)
         Εποικισμός παραμεθόριων περιοχών Βόρειας Ελλάδας

ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ
(Αρχικά δυσβάστακτο φορτίο – μεσοπρόθεσμα ωφέλησαν)
ΑΓΡΟΤΙΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ           Αναδιάρθρωση καλλιεργειών
         Πολλαπλασιασμός αγροτικής παραγωγής (διπλασιασμός 1922-1931 >>> επάρκεια σε σιτηρά)
         Αύξηση καλλιεργούμενων εκτάσεων (κατά 50% 1922-1931)
         Αμειψισπορά – πολυκαλλιέργεια
         Στήριξη μικρής ιδιοκτησίας
         Μεγάλα κρατικά εγγειοβελτιωτικά έργα (Μακεδονία) για εξασφάλιση νέων εκτάσεων
         Εισαγωγή νέων καλλιεργειών – επέκταση παλαιών (καπνός, βαμβάκι, σιτηρά)
         Ποιοτική και ποσοτική βελτίωση κτηνοτροφίας-πτηνοτροφίας
         Ανάπτυξη δενδροκομίας-σηροτροφίας-αλιείας
ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑ                  1922-1932 : διπλασιασμός βιομηχανικών μονάδων, αλλά διατήρηση παραδοσιακών δομών λειτουργίας
         Νέο, ειδικευμένο, φθηνό εργατικό δυναμικό
         Διεύρυνση καταναλωτικής αγοράς
         Δράση ικανών επιχειρηματιών-βιομηχάνων-μεγαλεμπόρων από Μ.Ασία και ΚΠολη
         Ένταξη γυναικών στον ενεργό πληθυσμό

ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ
         Μετέφεραν μακραίωνη παράδοσή τους και επηρέασαν την πολιτιστική εξέλιξη
         Διαμόρφωσαν ελληνική ταυτότητα
         Διέπρεψαν στα γράμματα και τέχνες : Σεφέρης, Βενέζης, Πολίτης, Θεοτοκάς, Δούκας, Κόντογλου, Καλομοίρης
         Λαϊκή μουσική: επηρέασε λαϊκή αστική μουσική (ρεμπέτικο) – οργανοπαίχτες-τραγουδιστές από Μ.Ασία κυριάρχησαν ως 1940

ΧΡΟΝΟΛΟΓΙΟ ΠΡΟΣΦΥΓΩΝ
Πρόσφυγες στην Ελλάδα κατά τον 19ο αιώνα
Εισαγωγή        1821-1829       Ελληνική Επανάσταση-πρώτοι πρόσφυγες

Πρόσφυγες στην Ελλάδα κατά τον 20ο αιώνα
Εισαγωγή        1906                Πρόσφυγες από Ανατολική Ρωμυλία -απέλαση Ελλήνων Ρουμανίας
            1913    (μετά τη Συνθήκη Βουκουρεστίου)    Πρόσφυγες από Βουλγαρία, Δ. Θράκη, Αν. Μακεδονία και σερβικές περιοχές -
Πρόσφυγες από Ρωσία  στην Κ. Μακεδονία
Ο διωγμός του 1914   Μετά το 12ο αιώνα                 Αραίωση ελληνικών πληθυσμών Μ. Ασίας (εξισλαμισμοί)
            18-19ος αι.                  Μεταναστεύσεις Ελλήνων στη Μ. Ασία
            1914    Πρώτοι μήνες  Μεταναστεύσεις μουσουλμάνων Σερβίας, Βουλγαρίας, Ελλάδας στη Μ. Ασία
                        αρχές   Διωγμοί Ελλήνων Αν. Θράκης
                        Μάιος  Επέκταση διωγμών στη Δυτ. Μ. Ασία
                        Ιούνιος            Ίδρυση Μικτής Επιτροπής (ανενεργός)
                        Οκτώβριος      Είσοδος Τουρκίας στον Α΄ Π.Π.
            1918                Τέλος Α΄ Π.Π.
Άλλα προσφυγικά ρεύματα    1912 κ. εξ.                   Πρόσφυγες από ιταλοκρατούμενα Δωδεκάνησα
            1914                Πρόσφυγες από Βόρειο Ήπειρο
            1916                Πρόσφυγες από Αν.Μακεδονία (μετά την κατάληψή της από Βουλγάρους )
            1918                Επιστροφή προσφύγων στην Αν. Μακεδονία -Υπηρεσία Ανοικοδομήσεως Αν. Μακεδονίας
            1919
             Νοέμβριος      Συνθήκη Νεϊγύ - Σύμφωνο περί αμοιβαίας μεταναστεύσεως Ελλάδος και Βουλγαρίας>> Αμοιβαία μετανάστευση 50,000 Βουλγάρων από Ελλάδα-30,000 Ελλήνων από Βουλγαρία
                                    Πρόσφυγες από Ρουμανία
                                    Πρόσφυγες από Νοτιοδυτική Μ. Ασία
                                    Πρόσφυγες από Αϊδίνιο, εσωτερικό Μ. Ασίας
            1919-1921                   Πρόσφυγες από Ρωσία στα λιμάνια της Μαύρης Θάλασσας και στην Ελλάδα (και Αρμένιοι-Ρώσοι)
            Ως το 1920                  800.000 πρόσφυγες στην Ελλάδα
Η περίθαλψη
(1914-1921)    1914                Οργανισμός στη Θεσσαλονίκη
            1916    (Διχασμός )     Ανωτάτη Διεύθυνσις Περιθάλψεως στη Θεσσαλονίκη
            1917    Ιούλιος            Υπουργείο Περιθάλψεως
            1917-1921                   450,000 πρόσφυγες δέχτηκαν περίθαλψη
Η  παλιννόστηση         1918
            Τελ. μήνες       Αρχίζει η παλιννόστηση
                        Οκτώβριος      Πατριαρχική Επιτροπή στην ΚΠολη 
            1919    Μάιος  Ο ελληνικός στρατός στη Σμύρνη –επιστροφή των περισσοτέρων προσφύγων
                                    Υπηρεσία Παλλινοστήσεως και Περιθάλψεως (Ύπατη Αρμοστεία Σμύρνης)
            1920    τέλος   Η πλειονότητα των προσφύγων έχει επιστρέψει στη Μ.Ασία και Αν. Θράκη
            1922    Αύγουστος      Μικρασιατική καταστροφή –πάλι πρόσφυγες


Η έξοδος         1919    15 Μαίου         Ο ελληνικός στρατός στη Σμύρνη
            1920    Ιούλιος            Συνθήκη Σεβρών
                        Νοέμβριος       Ήττα Φιλελευθέρων στις εκλογές
                        (Δεκέμβριος)   Επιστροφή Κωνσταντίνου
            1922    Ήδη πριν τον Αύγουστο         Έλληνες από Μ. Ασία στη Σμύρνη-Ελλάδα
                        Αύγουστος      Μικρασιατική καταστροφή  -έξοδος
            1922    φθινόπωρο      900.000 πρόσφυγες στην Ελλάδα
            1924-25                       200.000 πρόσφυγες από Καππαδοκία-Κ. και Ν. Μ. Ασία στην Ελλάδα (φροντίδα Μικτής Επιτροπής)
Το πρώτο διάστημα     1928                Πρώτη απογραφή προσφύγων (1.220.000)
            1922    Νοέμβριος       Ίδρυση Ταμείου Περιθάλψεως Προσφύγων
Η Σύμβαση της Λωζάνης και η ανταλλαγή των πληθυσμών  1923    30 Ιανουαρίου Σύμβαση Λωζάνης για ανταλλαγή πληθυσμών
                        24 Ιουλίου       Συνθήκη Λωζάνης
            1912    18 Οκτωβρίου Έναρξη Α΄Βαλκανικού (αναδρομική ισχύς)
Η Επιτροπή Αποκαταστάσεως Προσφύγων   1923    Σεπτέμβριος    Ίδρυση Ε.Α.Π.
            1924 και 1928             «προσφυγικά» δάνεια
            1922-1925                   Λειτουργία Ταμείου Περιθάλψεως Προσφύγων
            1930                Διάλυση Ε.Α.Π.
Η αγροτική αποκατάσταση     1930                Διάλυση Ε.Α.Π. – τα χρέη αναλαμβάνει η Αγροτική Τράπεζα
Η αποζημίωση των ανταλλαξίμων     1924                Ίδρυση Γενικής Διεύθυνσης Ανταλλαγής Πληθυσμών και Γραφείων Ανταλλαγής Πληθυσμών
Η ελληνοτουρκική προσέγγιση          1925    Ιούνιος            Σύμβαση Άγκυρας
            1926    Δεκέμβριος     Συμφωνία Αθηνών
            1930    10 Ιουνίου       Συμφωνία Άγκυρας (οικονομικό σύμφωνο)
                        30 Οκτωβρίου Σύμφωνο φιλίας, ουδετερότητας και διαιτησίας
Πρωτόκολλο για περιορισμό ναυτικών εξοπλισμών
Σύμβαση Εμπορίου, εγκατάστασης και ναυτιλίας
            1932 και 1933             Οι πρόσφυγες εγκαταλείπουν εκλογικά το Βενιζέλο –ήττα Φιλελευθέρων
Η ενσωμάτωση των προσφύγων        1924-1928                   Πραγματοποιείται το μεγαλύτερο μέρος της αποκατάστασης των προσφύγων
Οι επιπτώσεις από την άφιξη την προσφύγων            1920 >> 1928              Αύξηση πληθυσμού κατά 20%
                                    Μη Έλληνες Ορθόδοξοι 20% >> 6%
                                    Μη Έλληνες Ορθόδοξοι Μακεδονίας 48% >> 12%
            1922 >> 1931              Καλλιεργούμενες εκτάσεις αυξάνονται κατά 50%
            1922 >> 1932              Διπλασιασμός αριθμού βιομηχανικών μονάδων
            1930                Οι γυναίκες αποτελούν την πλειονότητα των βιομηχανικών  εργατών σε ορισμένους κλάδους
            ως το 1940                  Οι πρόσφυγες μουσικοί κυριαρχούν



Πηγή: rhopath.files.wordpress.com/







DMCA.com Protection Status Copyrighted.com Registered & Protected


author image

About the Author

This article is written by: Φιλόλογος Ερμής - He has already written over 2.200 articles for Φιλόλογος Ερμής. He has Graduate Diploma in Classical Philology, Postgraduate Diploma in Applied Pedagogic, and is Candidate Doctor(Dph) of Classical Philology. Stay touch with him or email him

1 σχόλια:

ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΚΑΤΣΟΥΛΗΣ είπε...

ΟΡΙΣΜΟΙ
Μικτή Επιτροπή (Ιουν. 1914)
Τάγματα εργασίας
Σύμφωνο περί αμοιβαίας μεταναστεύσεως Ελλάδος και Βουλγαρίας (Νοε. 1919)
Υπηρεσία Ανοικοδομήσεως Αν. Μακεδονίας (1918)
Οργανισμός (1914)
Ανωτάτη Διεύθυνσις Περιθάλψεως (1916)
Υπουργείο Περιθάλψεως (Ιούλιος 1917)
Πατριωτικό ίδρυμα
Πατριαρχική Επιτροπή (Οκτ. 1918)
Υπηρεσία Παλιννοστήσεως και Περιθάλψεως (1919)
Ταμείο Περιθάλψεως Προσφύγων (Νοε. 1922-1925)
Μικτή Επιτροπή Ανταλλαγής (1923)
Σύμβαση Λοζάνης για την ανταλλαγή πληθυσμών Ελλάδας – Τουρκίας (24/7/1923)
Ε.Α.Π. (Επιτροπή Αποκαταστάσεως Προφύγων, Σεπτ. 1923-1930)
Καισαριανή, Βύρωνας, Νέα Ιωνία, Koκκινιά
Νέα Σμύρνη, Καλλίπολη
Γενική Διεύθυνση Ανταλλαγής Πληθυσμών (1924)
Γραφεία Ανταλλαγής Πληθυσμών (1924)
Πρωτοβάθμιες Επιτροπές Εκτίμησης
Δευτεροβάθμιες Επιτροπές Εκτίμησης
Σύμβαση Άγκυρας (Ιούνιος 1925)
Συμφωνία Αθηνών (Δεκέμβριος 1926)
Συμφωνία ΄Αγκυρας (10 Ιουνίου 1930)
Σύμφωνο Φιλίας, ουδετερότητας και διαιτησίας (30 Οκτωβρίου 1930)
Πρωτόκολλο για περιορισμό ναυτικών εξοπλισμών (30 Οκτωβρίου 1930)
Σύμβαση Εμπορίου, εγκατάστασης και ναυτιλίας (30 Οκτωβρίου 1930)